Zenuwstelsel; tractus spinothalamicus

De tractus spinothalamicus is verantwoordelijk voor het versturen van sensibele impulsen die informatie dragen over grove tast en druk, pijn en temperatuurszin. De tractus spinothalamicus verzendt deze impulsen met behulp van drie neuronen alvorens de impuls terecht komt en wordt waargenomen in de gyrus postcentralis van de cerebrale cortex. Het eerste neuron van de tractus spinothalamicus ligt in de dorsale ganglia. Het tweede neuron ligt aan dezelfde zijde van het ruggenmerg als het eerste neuron. Vervolgens kruist het tweede neuron naar de andere zijde van het ruggenmerg en zendt de impuls naar de thalamus.

Zenuwvezels van de tractus spinothalamicus
De tractus spinothalamicus verstuurt impulsen die informatie dragen over pijn, temperatuur, grove tast en druk. De tractus spinothalamicus verzorgt de vitale sensibiliteit.
Met tast-, druk- en temperatuurreceptoren en vrije zenuwuiteinden kunnen  impulsen worden gegeneerd. Deze impulsen lopen van het eerste neuron naar het tweede neuron via axonen. De axonen van de tractus spinothalamicus zijn dunne gemyeliniseerde Aδ-vezels en dunne C-vezels. De prikkelgeleiding van de snelle Aδ-vezels is 6 tot 30 meter per seconde. De prikkelgeleiding van de langzame C-vezels is 0,5 tot 2 meter per seconde.

Verloop van de tractus spinothalamicus
De eerste neuronen liggen in de dorsale ganglia. Vaak dalen de axonen van het eerste neuron een, of twee segmenten alvorens te synpateren op het tweede neuron. De tweede neuronen van de spinothalamicus liggen in laminae I, III, IV en V van de achterhoorn. De axonen van deze neuronen lopen naar het derde neuron wat in de thalamus ligt.
De axonen van het tweede neuron van de tractus spinothalamicus kruisen op alle segmentale niveaus naar de andere zijde van het ruggenmerg. Wanneer de axonen zijn gekruist, stijgen de axonen op in de anterolaterale (voor- en zijkant) zijde van het ruggenmerg.

De tractus spinothalamicus is verdeeld in de tractus spinothalamicus anterior en lateralis
De tractus spinothalamicus kan verdeeld worden in de tractus spinothalamicus anterior en de tractus spinothalamicus lateralis. De tractus spinothalamicus anterior maakt onderdeel uit van de laterale funiculus. De tractus spinothalamicus anterior en lateralis komen weer samen in de spinale lemniscus. De tractus spinothalamicus anterior en lateralis geleiden verschillende soorten prikkels. Hieronder wordt kort toegelicht wat voor prikkels de verschillende onderdelen van tractus spinothalamicus geleiden.

Tractus spinothalamicus anterior
De tractus spinothalamicus ligt meer aan de voorzijde van het ruggenmerg. De tractus spinothalamicus verstuurt impulsen die informatie dragen over grove tast en druk.

Tractus spinothalamicus lateralis
De tractus spinothalamicus ligt meer aan de zijkant van het ruggenmerg. De tractus spinothalamicus verstuurt impulsen die informatie dragen over pijn en temperatuur.

Verschillende soorten pijn
Zoals eerder geschreven zijn er twee soorten zenuwvezels waaruit de tractus spinothalamicus bestaat. De snelle zenuwvezels geleiden impulsen veroorzaakt door mechanische en thermische stimuli en synpateren met het tweede neuron wat in lamina I ligt. De langzame zenuwvezels geleiden impulsen veroorzaakt door chronische pijn en synapteren laminae V. Lamina V maakt samen met Laminae VI en VII onderdeel uit van de substantia gelatinosa.
Het onderdeel van de tractus spinothalamicus wat uit snelle zenuwvezels bestaat, wordt ook wel de tractus neospinothalamicus genoemd en is belangrijk in het lokaliseren van de pijn. Het onderdeel van de tractus spinothalamicus wat uit langzame zenuwvezels bestaat, wordt ook wel de tractus paleospinothalamicus genoemd.
Pijn veroorzaakt door chemische stimuli is meestal langzame pijn. Chemische stimuli die pijn veroorzaken kunnen buiten het lichaam komen, zoals bijvoorbeeld alcohol in een wond, maar ook vanuit het beschadigde weefsel komen. Wanneer weefselschade groot is, komen er meer stoffen vrij die ook meer pijn veroorzaken.

Bronnen:

JE. Hall, 2013, Pocket Companion to Textbook of Medical Physiology, Elsevier Inc
GA Thibodeau, Patton KT 2012, Anatomy & Physiology, Mosby/Elsevier
EN Marieb, Hoehn K 2012, Human Anatomy & Physiology, Pearson/Benjamin Cummings