Diarree, acuut of chronisch, soorten en oorzaken

Diarree is een verschijnsel dat veel voorkomt en wat vele ongemakken met zich mee kan brengen. Dit artikel gaat in op de verschillende soorten diarree die er zijn en gaat kort in op de mogelijke oorzaken van diarree.

Diarree
Diarree is een plotseling optredende afwijking van het voor een persoon gebruikelijke defecatiepatroon waarbij de frequentie en de hoeveelheid van de ontlasting zijn toegenomen, en de ontlasting meer water bevat dan gewoonlijk.
Er zijn verschillende soorten diarree te onderscheiden:

Acute diarree
Acute diarree is diarree die minstens 2 dagen bestaat en maximaal 14 dagen.

Chronische diarree
chronische diarree is diarree die tenminste 2 weken bestaat.

Reizigersdiarree
Reizigersdiarree treedt meestal het passeren van internationale grenzen, meestal (sub)tropische gebieden.

Secretoire diarree
Bij secretoire diarree is er meer secretie dan resorptie van vocht in de dunne darm, meestal a.g.v. prikkeling van de mucosa, bv bacteriële toxinen (cholera, stafylokokken). De darmwand is intact.

Osmotische diarree
Bij osmotische diarree neemt de osmolaliteit van de voedingsmassa dusdanig toe dat er veel meer water wordt vastgehouden in het lumen van de darm, reabsorptie wordt verhinderd.

Diarree op basis van versnelde motiliteit
Bij deze vorm van diarree is er te weinig tijd voor volledige resorptie. Dit kan voorkomen bij hyperthyreoïdie, medicatie,vagusdisfunctie en darmresectie.

Exsudatieve diarree
Bij exudatieve diarree vindt er extra vocht ecretie plaats a.g.v. een invasief of ulceratief ontstoken darmwand in colon of ileum. Er kan bloed of slijm bij de ontlasting zitten.

Oorzaken van diarree

Acute diarree

Hierbij is er meestal sprake van een infectieus agens, een acute gastro-enteritis of colitis.

Chronische diarree

Organische oorzaken
• inflammatoire darmziekten (diarree met bloed en slijmvorming)
• obstructie (dunne ontlasting langs de obstructie, paradoxale diarree)
• geneesmiddelen (AB, laxantia, digitalis, bètablokkers, NSAID’s, plaspillen, colchicine, cytostatica, magnesiumzouten)
• hormonale functiestoornissen (ziekte van Addison, Diabetes Mellitus, hyperthyreoïdie, carcinoïdsyndroom)
• Malabsorptiesyndroom, veranderingen in de dunne darmvilli (lactose-intolerantie, bacteriële woekering door veranderingen in de peristaltiek, er kan gisting ontstaan met diarree als gevolg)

Functionele oorzaak
• Prikkelbare darm syndroom (PDS)

Bronnen:
E. Rubin, Farber, JL, Pathology (1999), Lippincott-Raven, Philadelphia, New York
H. de Vries, de Jongh, TOH, Grundmeijer, HGLM, Diagnostiek van alledaagse klachten (2003), Bohn Stafleu van Lofhum, houten
EH van de Lisdonk, van den Bosch, WJHM, Lagro-Janssen, ALM, Ziekten in de huisartspraktijk (2003), Elsevier gezondheidszorg, Maarssen