Artrose (oftewel osteoartritis) is een reumatische aandoening en niet het gevolg van een normaal verouderingsproces. Artrose is 1 van de 3 hoofdvormen van reuma. Bij artrose is de kwaliteit van het kraakbeen slecht en wordt de kraakbeenbekleding van botten steeds zachter en dunner. Artrose is niet te genezen en de aandoening wordt langzaam steeds erger. Artrose is niet te genezen, maar de pijnklachten zijn wel te verlichten. Het sterker maken van de spieren en houdingstherapie kan onderdeel van de behandeling van artrose zijn.
Wat zijn oorzaken van artrose?
De primaire oorzaak van artrose is verslechtering van de kwaliteit van het gewrichtskraakbeen ten gevolge van een reumatische aandoening. De spraakverwarring die kan ontstaan rond artrose is ontstaan doordat artrose ook kan ontstaan ten gevolge van een secundaire oorzaak. De spraakverwarring is dan dat artrose normale gewrichtsslijtage is. Artrose is echter geen normale gewrichtsslijtage. Gewrichtsslijtage kan wel een secundaire oorzaak van artrose zijn. Andere secundaire oorzaken van artrose zijn reumatoïde artritis (RA), (pseudo)jicht, overgewicht en obesitas, zwaar lichamelijk werk met weinig tijd voor herstel en zwaar en veel sporten met weinig tijd voor herstel. Artrose is niet hetzelfde als botontkalking en RA. Erfelijke aanleg speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van artrose. Bij sommige families komt vaker artrose voor, dan bij andere families.
Wat zijn symptomen van artrose?
Artrose komt vaak voor in de nek, onderrug, pols, elleboog, schouder, heup en knie. Symptomen van artrose zijn startpijn en startstijfheid. Startpijn betekent dat bij aanvang (start) van bewegen het aangedane gewricht pijn geeft. Na een tijd bewegen, neemt de pijn af. Na een korte pauze is er weer sprake van pijn. Voor startstijfheid geldt hetzelfde als voor startpijn. Bij aanvang van bewegen, voelt het aangedane gewricht stijf aan en beweegt moeilijk. Na een tijd bewegen, beweegt het aangedane gewricht makkelijker. Ook kan de beweeglijkheid van een gewricht beperkt zijn en kan het gewricht knisperen en kraken (crepitatie). Soms is er ook sprake van zwelling en wat roodheid rond het aangedane gewricht en kan de houding afwijkend zijn, of beweegt iemand met artrose afwijkend. De patiënt met artrose beweegt als het ware om de pijn heen. De arts stelt de diagnose artrose door goed te luisteren naar de klachten van de patiënt, lichamelijk bewegingsonderzoek te doen en door de kwaliteit van het gewricht te beoordelen aan de hand van een röntgenfoto. Verder kan de arts nog bloed afnemen om naar een oorzaak voor de artrose op zoek te gaan.
Hoe verloopt de behandeling van artrose?
Artrose is niet te genezen. De behandeling van artrose zal zich richten op het verminderen van pijn en behouden van beweeglijkheid van gewrichten. Hiervoor zijn verschillende behandelstrategieën door de arts in te zetten. De arts kan de patiënt behandelen met pijnmedicatie om de pijn te verminderen. Ook kan de arts er voor kiezen om de patiënt door te verwijzen naar de fysiotherapeut. De fysiotherapeut zal samen met de patiënt de spieren versterken, houding verbeteren, voorlichting geven over leefregels met als doel gewrichten soepel te houden. Verder kan de arts ervoor kiezen om een operatie uit te laten voeren om bijvoorbeeld de knie of heup te laten vervangen door een kunstknie of –heup. Artrose heeft echter niet alleen fysieke gevolgen, maar kan ook een behoorlijke psychische impact hebben. Voor psychische begeleiding kan de arts doorverwijzen naar de psycholoog.
Wat is de prognose van artrose?
Artrose is niet te genezen. Artrose is zelfs progressief, wat betekent dat de aandoening langzaam steeds erger wordt. Is er een duidelijke oorzaak te vinden voor de artrose, bijvoorbeeld een kruisbandblessure, dan is dat een positief teken dat de artrose niet in andere gewrichten zal voorkomen. Is er geen duidelijke oorzaak aan te wijzen, dan is de kans groter, dat er ook artrose in andere gewrichten ontstaat.
Bronnen:
www.reumafonds.nl
www.annatommie.nl
www.artrose-blog.nl
nhg.artsennet.nl