De lever en galblaas, bouw, ligging en functies

De lever is het grootste interne orgaan. De lever bevindt zich onder de rechter long. De lever kan men opdelen in verschillende delen. De lever is een belangrijk orgaan met meerdere functies. Een van deze functies is het synthetiseren van eiwitten (proteinen) en het opslaan van glucose in de vorm van glycogeen. Een andere belangrijke functie van de lever is de productie van gal die vervolgens in de galblaas wordt opgeslagen.

De bouw van de lever

De lever is voor het grootste gedeelte onder de rechter middenrifkoepel. Hij ligt direct onder het rechter diafragma (zie figuur 1). Boven het rechterdiafragma bevindt zich de rechter long. De lever heeft een roodbruine kleur. De lever is op te delen in 8 verschillende kwabben. Omdat de lever gal produceert, bestaat er een netwerk van galwegen tussen de levercellen. Dit netwerk komt bijeen in de galwegen. Deze galwegen zijn op te delen in een deel wat binnen de lever ligt (intrahepatisch) en een deel wat buiten de lever ligt (extrahepatische).

De lever

De galwegen

De galwegen die zich intrahepatisch bevinden, bestaan uit de galkanaaltjes, de intralobulaire galgangen (ductus biliferi interlobulares), de ductus hepaticus dexter en de ductus hepticus sinister. De galkanaaltjes ontstaan uit het netwerk van galwegen tussen de levercellen. De galkanaaltjes gaan over in de intralobulaire galgangen en deze monden via grotere galgangen weer uit in de ductus hepaticus dexter en de ductus hepaticus sinister. De galwegen die zich buiten de lever bevinden, bestaan uit de ductus hepaticus communis, de ductus cysticus en de ductus choledochus (zie figuur 2). De ductus choledochus komt samen met de ductus pancreaticus (afkomstig van de alvleesklier) uit in een gedeelte van de twaalfvingerige darm.

De galblaas

De functies van de lever

De lever heeft verschillende functies. Een van de belangrijke functies van de lever is het maken van eiwitten (proteïnen). De lever synthetiseert bijna alle proteïnen welke in het lichaam circuleren. Een belangrijk proteïne wat door de lever wordt gesynthetiseerd is albumine. Albumin heeft als belangrijke functies de intravasculaire oncotische druk op peil houden. Een andere belangrijke functie van albumine is het vervoeren van stoffen die niet wateroplosbaar zijn. Door de lever worden ook bijna alle stollingsfactoren geproduceerd. Een andere belangrijke functie van de lever is het op peil houden van de hoeveelheid suiker (glucose) in het bloed. De lever doet dit door glycogeen, wat opgeslagen is in de lever, af te breken. Er ontstaat dan glucose, wat afgegeven wordt aan het bloed. De lever is tevens in staat zelfs glucose te produceren via de gluconeogenese. De lever is ook verantwoordelijk voor de productie van cholesterol. Tevens produceerd de lever gal. Gal heeft in belangrijke functie in de vertering van vetten. Andere belangrijke functies van de lever zijn het kataboliseren van hormonen en het metaboliseren van medicatie en alcohol. Naast de vele al genoemde functies van de lever, heeft de lever ook nog een immunologische functie.

Aandoeningen van de lever

Er zijn verschillende aandoeningen van de lever. Hieronder staat een overzicht van een aantal aandoeningen van de lever:

  • Geelzucht (icterus)
  • Hepatitis A ( leverontsteking)
  • Hepatitis B
  • Hepatitis C
  • Hepatitis D
  • Hepatitis E
  • Levercirrose
  • Leveraandoening door alcohol
  • Abces van de lever
  • Tumoren van de lever; leverkanker

Bronnen:

S. Silbernagel, A. Despopoulus, 2001, Atlas van de fysiologie, Sesam, Baarn
H. Fritsch, W. Kuhnel, 2007, Atlas van de anatomie, Inwendige organen, Sesam, Baarn
P. Kumar, M. Clark, 2002, Clinical Medicine, Saunders
K.L. Moore, A. F. Dalley, 1999, Clinically oriented Anatomy, Lippincott, Williams & Wilkins